
Müjde Kitapları
Matta – Matta’nın amacı, İsa’nın yaşamını, öğretisini, ölümünü ve dirilişini anlatmaktır. Özellikle İsa’nın peygamberlerce geleceği bildirilen ve Yahudilerce uzun zamandır beklenen Mesih olduğunu göstermek ister.
Markos – Markos, İsa’nın yaşamını anlatan İncil’in ilk dört kısmı arasında en kısa olanıdır. İsa’nın ne doğumundan ne soy ağacından ne de çocukluğundan bahseder.
Luka – Luka, daha bölümün başında amacının, İsa’nın yaşamını doğru ve ayrıntılı bir biçimde anlatmak olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
Yuhanna – Yuhanna, Matta’dan, Markos’tan ve Luka’dan farklı konuları vurgular. İsa’nın doğumunu anlatarak başlayacağına, İsa’nın başlangıçtan beri Tanrı’yla birlikte bulunmuş, beden alıp aramızda yaşamış olan Tanrı Sözü olduğunu açıklamakla başlar.
Elçilerin İşleri
Elçilerin İşleri – Elçilerin İşleri, Luka’nın devamıdır. Luka, İsa’nın başlangıçtan göğe alındığı güne dek yapıp öğrettiklerini kaydeder. İsa’nın göğe yükseldiği İS. 30 – ile Elçi Pavlus’un Roma’da tutuklandığı İS. 63 yılları arasındaki dönemi konu eden kitap, büyük olasılıkla bu tarihten kısa bir süre sonra yazıldı.
Pavlus’un Mektupları
Romalılar’a Mektup – Mektubun ilk önemli konusu, Tanrı’nın gazabına ve yargısına yol açan insan günahıdır. Pavlus bunu belirttikten sonra insanın bu kötü durumu için Tanrı’nın sunduğu çareyi açıklıyor.
Korintliler’e Birinci Mektup – Her ne kadar Pavlus olumlu bazı şeylerden söz edebiliyorsa da, mektup genelde ruhsal açıdan olgunlaşmamış bir topluluğu kendine bir çeki düzen vermesi için yazılmıştır.
Korintliler’e İkinci Mektup – Korint’e gelip farklı bir müjde anlatmaya çalışan sahte elçiler için Pavlus Korintliler’i uyarıp kendisinin yazdıklarını daha içtenlikle benimsemelerini ister.
Galatyalılar’a Mektup – Pavlus bu mektubu Galatya’da (bugünkü İç Anadolu) kuruluşuna ön ayak olduğu kiliselere yazdı.
Efesliler’e Mektup – Efesliler’e mektup Pavlus’un hapishaneden yazdığı mektuplardan biridir. Bu mektup, Tanrı’nın Mesih İsa aracılığıyla gerçekleştirdiği yüce tasarıyı gözler önüne seriyor.
Filipililer’e Mektup – Pavlus’un imanı ve sevinci, çektiği bütün sıkıntı ve acılara rağmen, mektup boyunca göze çarpıyor. Gerçekte, “sevinç” ve “sevinmek” sözcükleri on yedi kez tekrarlanır.
Koloseliler’e Mektup – Pavlus, Kolose’deki imanlıların gösterdiği gelişmeleri, özellikle içten iman ve sevgilerine ilişkin haberleri duymaktan mutludur.
Selanikliler’e Birinci Mektup – Mektup, Selanik kilisesi için Tanrı’ya sunulan teşekkürle başlıyor. Selanik’teki inanlılar, baskılara dayanmakla kalmayıp Müjde’yi civar bölgede de yaymışlardı.
Selanikliler’e İkinci Mektup – Pavlus, Selanikli inanlılar ve onların sevgide ve imanda gösterdikleri sürekli gelişmeler için Tanrı’ya şükreder.
Timoteos’a Birinci Mektup – Timoteos Pavlus’un en çok güvendiği ve beraber çalıştığı kişilerden birisiydi. Bu mektupta Timoteos’a Müjde için bazı öğütlerde bulunuyor.
Timoteos’a İkinci Mektup – Pavlus’un Timoteos’a öğütlerinden oluşan ikinci mektubu.
Titus’a Mektup – Pavlus bu mektubu yakın işbirliği içerisinde olduğu Titus’a yazmıştır.
Filimon’a Mektup – Pavlus bu Filimon, Afiya, Arhippus ve Filimon’un evinde toplanan imanlılara yazmakla birlikte, seslenmek istediği esas kişi büyük olasılıkla Kolose’deki kilisenin önderlerinden biri olan Filimon’dur.
Diğer Mektuplar
İbraniler’e Mektup – Yazar burada Yahudiler’e Eski ve Yeni Anlaşma bağlamında İsa’nın Mesihliği konusunu ve imanın zaferini vurguluyor.
Yakup’un Mektubu – Bu mektupta Yakup İman ve Eylem dengesi üzerine, “uluslar arasında dağılmış olan on iki oymağa” hitap ediyor.
Petrus’un Birinci Mektubu – Petrus bu mektubu, “sizi yüreklendirmek ve sözünü ettiğim lütfun, Tanrı’nın gerçek lütfu olduğuna tanıklık etmek” üzere yazmıştır.
Petrus’un İkinci Mektubu – Petrus, mektubu alanlara Tanrı’nın neler sağladığını hatırlatmakla söze başlıyor. Tanrı bize, kendi yolunda yürüyebilmemiz için gereken her şeyi vermiştir.
Yuhanna’nın Birinci Mektubu – Yuhanna bu mektupta İsa Mesih’le ilgili kişisel deneyimlerini vurguluyor.
Yuhanna’nın İkinci Mektubu – Yuhanna bu mektubu “Mesih’in beden alıp geldiğini” yadsıyanlar konusunda uyarmak için yazıyor.
Yuhanna’nın Üçüncü Mektubu – Yuhanna, Gayus’u gerçeğe bağlılığından ve Müjde’yi yayanlara gösterdiği konukseverlikten ötürü över.
Vahiy
Vahiy – Vahiy, Yuhanna’nın görümlerinden oluşuyor. Kendini, “sıkıntıda, tanrısal egemenlikte ve sabırda ortağınız ve kardeşiniz” diye tanıtan Yuhanna, kitaba kaynaklık eden görümleri, inanlıların baskı altında olduğu dönemde, ya Roma İmparatoru Neron’un (İ.S. 54 – 68) son yıllarında ya da Domitian zamanında (İ.S. 81 – 96) almıştır.
Comments